Древнетюркская духовность и преемственность общественного мнения аль-Фараби

Авторы

DOI:

https://doi.org/10.26577/JOS.2023.v105.i2.010
        89 246

Аннотация

В данной статье дается обзор историко-философской мысли древнетюркского мировоззрения и делается попытка раскрыть его источник - связи природы и жизни человека.  Тюркский мир с более чем трехтысячелетней историей внес значительный вклад в развитие человеческой цивилизации, своим уникальным духовным миром. Эти духовные миры отражены в обычаях, традициях и повседневной жизни. Из глубин веков и до наших дней оно дошло через фольклор, этногенез и произведения исторических личностей. Абу Наср аль-Фараби, впитавший в себя менталитет и видение тюркского мира, проникая исламскую культуру и мысли греческих, персидских, индийских и христианских ученых, вышел на вершины нескольких видов науки своего времени. В его рассуждениях и философских взглядах можно увидеть преемственность образа жизни и человеческих взглядов Великой степи, соотношения Творца и творенного с исламским миром. Основная цель представленной читателям статьи-показать преемственность духовного мира и философских выводов древнетюркского времени с трудами Абу Насра аль-Фараби, изучить его с точки зрения историко-философского и этнокультурного анализа, соотнести с духовным миром ученого, раскрыть исторические, мировоззренческие источники становления и развития мира духовности в современном тюркском обществе.

Ключевые слова: тюркский мир, мировоззрение, духовность, Коркыт, Аль-Фараби.

Биография автора

P.M. Suleimenov, Кaзaхский нaциoнaльный yнивepситeт имeни aль-Фapaби, Кaзaхстaн, г. Aлмaты

СҮЛЕЙМЕНОВ  ПІРІМБЕК  МҰХАНБЕТҰЛЫ

       Таяу Шығыс және Оңтүстік Азия кафедрасының меңгерушісі,

саяси   ғылымдарының    кандидаты,  

кафедрасының доценті

 

Сүлейменов Пірімбек  Мұханбетұлы, 1971 жылы 31 желтоқсанда туған. Ұлты  қазақ. Жанұялы.  Әл-Фараби  атындағы  ҚазҰУ-дегі  қызмет өтілі  26–жыл.

1989  жылы С.М.Киров  атындағы Қазақ   Мемлекеттік Университетінің  тарих  факультетіне  түсіп,  (әл-Фараби атындағы) 1994  жылы  аталмыш  оқу орнын тарихшы және қоғамтанушы мамандығын бойынша «үздік»  дипломмен бітірген.  1994 жылы әл-Фараби атындағы ҚазҰУ- нің  философия және  саясаттану  факультетінің  әлеуметтік философия  кафедрасына аспирантураға   түсіп, 1997  жылы  аяқтаған.

1997-1999 жылдар аралығында «Әл-Фараби орталығында» жетекші ғылыми қызметкер болды.    

1999 жылы 4 қарашасында «Қазақстанның  қазіргі  саяси  процестері  және  Мұстафа Шоқайұлының Біртұтас Түркістан концепциясы» атты  тақырыпта  кандидаттық диссертациясын  қорғады. 1999 жылдан бастап  осы философия және  саясаттану  факультетінің  философия  кафедрасында  оқытушылық  қызметі, сонымен қатар факультеттің әдістемелік бюро басшысы, бірнеше жыл факультеттің  профорентациялық  жұмысына  жауапты қызметтер атқарылды. Қазіргі таңда Шығыстану факультеті Таяу Шығыс және Оңтүстік Азия кафедрасының меңгерушісі.

  Ғылыми бағыты: Әл-Фарабидің ғылыми мұраларын зерттеу мен жинақтау. Қоғамдағы діни сана, және М.Шоқай мұраларын зерттеу. Ғылыми журналдар мен алыс жақын шетелдік мерзімдік басылымдарда 230-ден астам мақалалары жарияланған.

   

Негізгі ғылыми еңбектері:

 

П.М.Сүлейменов. Әл-Фараби және қазақ халқының рухани мәдениеті

 (Оқу-әдістемелік құралы) Алматы.,     ҚазҰУ.  2006 ж 35 б. 

П.М.Сүлейменов. Әл-Фараби және қазақ халқының рухани мұрасы  Монография (Оқу құралы)  Алматы., ҚазҰУ.  2011 ж. – 195 б. (16,5 п.л.)

П.М.Сүлейменов. Әл-Фараби және  заманауи қазақстан философиясы» Ұжымдық  монография. Алматы., ҚазҰУ.2012ж (қос автарлық)

П.М.Сүлейменов . Әл-Фараби және қазақ халқының рухани мұрасы» 

   ( екінші басылым,  оқу құралы) Алматы., ҚазҰУ. 2016ж (204,б)

П.М.Сүлейменов. Ұжымдық  монография. ҚАЗАҚ  ФИЛОСОФИЯСЫ: Өткені, бүгіні, болашағы  I-Том. Алматы,2016ж

П. М. Сүлейменов. Д.Ө. Құсайнов. Қазақ философиясының тарихы» (оқу  құралы) Алматы,.Сага, 2016ж. (404,б)

П. М. Сүлейменов. Әлеуметтік философия.( оқу құралы) 2018ж. (220,б)

П. М. Сүлейменов. Фарабитану. ( оқу құралы)  2019ж

П. М. Сүлейменов. Әл-Фарабидің рухани әлемі. Монография 2020ж баспада

П.М.Сүлейменов. Әл-Фараби және  заманауи қазақстан философиясы» Ұжымдық  монография. Алматы., ҚазҰУ.2020ж (екінші басылым)

Загрузки

Как цитировать

Suleimenov, P., & Моldabek Y. (2023). Древнетюркская духовность и преемственность общественного мнения аль-Фараби. Вестник КазНУ. Серия Востоковедения, 105(2), 88–101. https://doi.org/10.26577/JOS.2023.v105.i2.010

Выпуск

Раздел

ИСТОРИЯ И КУЛЬТУРА СТРАН ВОСТОКА