Ш. Құдайбердіұлының сопылық танымы. Суфийское мировоззрение Ш. Кудайбердиулы.
63 30
Кілттік сөздер:
сопылық поэзия, сопылық тезаурус, ислам діні, интерпретация, қазақылау, діни- фәлсапалық өлеңдер,Аннотация
Қожа Ахмет Ясауи негізін салған түркі сопылық ілім мен хикметтер, араб-парсы тілдерімен байланысты діни- гомогенді тілдік ұжымның қалыптасуы, әдеби ықпалдастықтар нәтижесінде түркі сөз өнеріндегі сопылық сарын, образдардың орын алуы, жергілікті сенімнанымдардың сопылық арқылы исламдану үдерісі сияқты факторлар қазақ топырағында сопылық поэзияның дамуына қолайлы жағдай жасағаны сөзсіз. Алайда қазақ ақын-жырауларынан жеткен шығармаларда сопылық тезаурустың қолданысы көрініс тапқанымен, сопылық поэзия канондарын ұстана жырлаған мәтіндер орын алмағаны байқалады. Тек ХІХ-ХХ ғасырларда өмір сүрген Шәкәрім Құдайбердіұлы өз туындыларында сопылық мотив, терминдерді қолданды деп тұжырымдай аламыз. Осы мақалада Шәкәрім ақынның сопылық поэзияға қалам тартуының басты негіздері қарастырыла келе, оның сопылық терминдерді қазақылау үдерісіне жол бергені анықталады. Қазақылау барысында сопылық ілімнің айнымас қағидаларыда, сопылықсарын мәндеріде айтарлықтай өзгерістерге ұшыраған. Осы өзгерістер бағыттары мен себептерінтану мақаланың мақсатын белгілейді.Библиографиялық сілтемелер
1 Пригарина Н.И. Индийский стиль и его место в персидской литературе
(вопросы поэтики). – М.: Издательская фирма «Восточная литература» РАН, 1999. – 328 с.
2 Куделин А.Б. Средневековая арабская поэтика (вторая половина
ҮІІІ-ХІ век). – М.: Издательство «Наука», Главная редакция восточной
литературы, 1983 – 260 с.
3 Дербісәлиев Ә. Шыңырау бұлақтар: зерттеулер, мақалалар. – Алматы:
Жазушы,1982.
4 Пригарина Н.И. Поэтика творчества Мухаммада Икбала. – М.: Наука, 1978 – 231с.
5 Валиханов Ч. Собрание сочинений в 5-томах. Т.4. – Алматы: Каз. Сов.Энциклопедия, 1985.
6 Нұрдәулетова Б. Жыраулар поэтикасындағы дүниенің концептуалдық
бейнесі(Батыс жыраулық мектебі). – Астана: Нұра-Астана, 2008. – 432 б.
7 Бертельс Е.Э. Избранные труды. Суфизм и суфийская литература. – М., 1965.
8 Таджикова К. Ислам: дүниетаным, идеология, саясат. – Алматы, 1989.
9 Акимушкин О.Ф. Суфийские братства: сложный узел проблем // Тримингэм Дж.С. Суфийские ордены в исламе. –М.:Наука, 1989. – 328 с.
(вопросы поэтики). – М.: Издательская фирма «Восточная литература» РАН, 1999. – 328 с.
2 Куделин А.Б. Средневековая арабская поэтика (вторая половина
ҮІІІ-ХІ век). – М.: Издательство «Наука», Главная редакция восточной
литературы, 1983 – 260 с.
3 Дербісәлиев Ә. Шыңырау бұлақтар: зерттеулер, мақалалар. – Алматы:
Жазушы,1982.
4 Пригарина Н.И. Поэтика творчества Мухаммада Икбала. – М.: Наука, 1978 – 231с.
5 Валиханов Ч. Собрание сочинений в 5-томах. Т.4. – Алматы: Каз. Сов.Энциклопедия, 1985.
6 Нұрдәулетова Б. Жыраулар поэтикасындағы дүниенің концептуалдық
бейнесі(Батыс жыраулық мектебі). – Астана: Нұра-Астана, 2008. – 432 б.
7 Бертельс Е.Э. Избранные труды. Суфизм и суфийская литература. – М., 1965.
8 Таджикова К. Ислам: дүниетаным, идеология, саясат. – Алматы, 1989.
9 Акимушкин О.Ф. Суфийские братства: сложный узел проблем // Тримингэм Дж.С. Суфийские ордены в исламе. –М.:Наука, 1989. – 328 с.
Жүктелулер
Как цитировать
Akhmetbekova., A. K., & Koptileuova., D. T. (2016). Ш. Құдайбердіұлының сопылық танымы. Суфийское мировоззрение Ш. Кудайбердиулы. ҚазҰУ хабаршысы. Шығыстану сериясы, 70(4). вилучено із https://bulletin-orientalism.kaznu.kz/index.php/1-vostok/article/view/484
Шығарылым
Бөлім
ФИЛОЛОГИЯ
