Оңтүстік Азияның дәстүрлі қоғамдарындағы тайпалық фактор (Пуштун этносы мысалында)

Аннотация

Пәкістанның дәстүрлі қоғамы әркилы және оның этникалық құрамы пуштундар, белуджилер, пенджабтар және т.б. өз дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары бар тағы бірнеше рулар мен тайпаларға бөлінген. Осылайша, Пәкістанның ұлттық бірегейлігінде елді бір платформаға біріктіру факторын тұрақсыздандыратын берік негіз жоқ деп айтуға болады. Сонымен қатар, исламдық сәйкестік пен урду тіліне негізделген пәкістандық ұлтшылдық әртүрлі этникалық топтарға толығымен ортақ емес, олардың арасында бір жағынан кландар, екінші жағынан тайпалар маңызды рөл атқарады. Осыны негізге ала отырып, елде бірқатар этникалық және тайпалық ұлтшылдық қозғалыстар туындауы мүмкін деп айтуға болады, өйткені олардың туындауына себепші факторлар әлі де бар. Тәуелсіздік алғаннан кейін Пәкістан әртүрлі этникалық сәйкестіктермен біріктіруші бірегейлікті құру үшін «ұлттық мемлекет» әдісін қолданды, бұл өзара мәселелерді тудырды. «Бәрін қамтитын» көзқарас елдің әртүрлі аймақтарында бірқатар ұлтаралық қақтығыстардың да негізін қалады. Жоғарыда айтылғандарға сүйене отырып, бұл мақалада Пәкістанның руларының, тайпаларының және кландарының негізгі аспектілері пуштун этникалық құрамы мысалында қарастырылды, өйткені олар да өзіндік болмысын біріктіруге ұмтылуда. Пуштун этникалық тобының көңіл-күй факторын ескере отырып, мақалада дәстүрлі қоғамдағы тайпалық факторды Оңтүстік Азия тұрғысынан жан-жақты талдауға талпыныс жасалды. Зерттеудің теориялық және әдістемелік негізіне шетелдік авторлардың далалық зерттеулерінің нәтижелері, сондай-ақ отандық және ресейлік зерттеушілердің еңбектері пайдаланылды.

Түйін сөздер: Пәкістан, дәстүр, қоғам, ру-тайпа, қарым-қатынас