КСРО-ның репатриациялық саясаты және ұйғырлардың 1950 жылдардағы ҚХР-дан қоныс аудару ерекшеліктері
DOI:
https://doi.org/10.26577/JOS.2021.v98.i3.05Аннотация
Бұл мақала 1950 жылдары ұйғыр этносының Қытайдан Қазақстанға қоныс аударуының КСРО-ның репатриациялық саясатымен байланысты ерекшеліктерін зерттеудің ең аз зерттелген тақырыптарының біріне арналған. Зерттеу мақсаты-ұйғырлардың елден жаппай көшуіне себеп болған негізгі итермелеуші факторларды (push factors) анықтау және сипаттау. Бұл жұмыста зерттеудің әртүрлі әдістерін біріктіру қажеттілігіне ерекше назар аударылды: сұхбат әдісімен алынған ауызша әңгімелер, көші-қон туралы мұрағаттық материалдармен жұмыс, мерзімді басылымдардың материалдарын талдау және тарихи зерттеулерде өмірбаяндық әдісті қолдану. Зерттеу нәтижесінде КСРО-ның Шыңжаңдағы мақсатты идеологиясы мен насихатын қамтитын бірнеше себептер анықталды, бұл оның байырғы тұрғындары арасында көші-қон көңіл-күйінің пайда болуына, Қытайдағы күрделі және қарама-қайшы саяси-экономикалық жағдайға және кеңестік-қытайлық қатынастардағы бөліністерге ықпал етті. Бұл жұмыстың үлесі оның ғылыми және практикалық маңыздылығымен түсіндіріледі. Осы зерттеудің нәтижелерін талдаушылар көші-қон процестерінің себеп-салдарлық байланыстарын одан әрі әзірлеу кезінде пайдалана алады, сондай-ақ жұмыс бағдарламаларын жасау және Қазақстанның қазіргі заманғы тарихы бойынша дәріс дайындау кезінде де пайдалы болуы мүмкін.
