Түркі халықтарының ХІХ ғасырдағы қоғамдық-саяси өмірі мен тұрмысының энциклопедиясы. Энциклопедия общественно-политической жизни и быта тюркских народов ХІХ века.
59 49
Ключевые слова:
түркі тілдері, сөздік, сөзтізбе, сөздік мақала, салыстырмалы, тюркские языки, словарь, реестр, словарная статья, сравнительный анализ,Аннотация
ХІХ ғасырда жарық көрген түркі тілдерінің салыстырмалы сөздігі көлемі жағынан өз заманындағы ең үлкен сөздіктердің бірі болып саналады. Бұл сөздік басқа түркі сөздіктеріне қарағанда құра- мы мен құрылысы жағынан өзгеше түзілген еңбек. Түркі тілдерінің бұл салыстырмалы сөздігі тарихи-филологиялық мәліметтерге де өте бай. Сондықтан, өткен ғасырда бұл тек орысша-түрікше екі тілді сөздік қана емес, бұл осы тілдердің энциклопедиялық сөздігі де болып саналған. Сөздерге түсіндірме бергенде автор «Wrd und Sache» тәсілін қолданған, яғни аталған ұғымның немесе заттың мағынасын ашу үшін суреттей отырып түсініктеме береді. Түсіндірмелердің сәтті берілуінің арқасында сөздік түркі халықтарының барлығына ортақ қоғамдық-саяси өмірі мен тұрмысының энциклопедиясына айналды. Бұл мақаланың мақсаты түркі тілдерінің салыстырмалы сөздігіндегі түркі халықтарының саяси өмірі мен тұрмысына қатысты сөздер түзілген сөздік мақалалардың энциклопедиялық сипатын ашу болып табылады. В статье рассматриваются энциклопедические сведения об общественно-политической жизни и быте тюркских народов ХІХ века в сравнительном словаре тюркских народов Л.З. Будагова.Библиографические ссылки
1 Юсупова А.Ш. «Сравнительный словарь турецко-татарских наречий…» Л.Будагова.// Филологические науки. Вопросы теории и практики. Тамбов: Грамота, 2012. – № 5. – С. 223-226.
2 Rutracker.org.
3 Будагов Л.З. Сравнительный словарь турецко-татарских наречий со включением употребительных арабских и персидских слов и с их переводом на русский язык: в 2-х т. – СПб.: Тип. АН, 1869. Т. 1. 810 с.; – СПб.: Тип. АН, 1871. – Т. 2. – 415 с.
4 Баскаков Н.А. Река Каяла в «Слове» и река Сюурлий в русских летописях // В кн.: «Слово о полку Игореве» и его время. – М.,Наука, 1985. – С. 241-248.
5 Севортян Э.В., Левитская Л.С. Этимологичекий словарь тюркских языков. – М., 1989.
6 Курышжанов А. Жүз жасаған кітап // Қазақ əдебиеті. – 1963, 4 октября – № 39.
7 Курышжанов А. Исследование по лексике тюркско-арабского словаря.
8 Сыздықова Р. Қазақ лексикографиясының дамуындағы орыс ғалымдары мен авторларының қызметі. ҚазССР ҒА хабарлары. Тіл жəне əдебиет сериясы. 1975. – №1.
9 Нұрмағамбетов Ə. Бес жүз бес сөз. – Алматы, 1994.
10 Благова Г.Ф. Лазарь Будагов – лексикограф-энциклопедист // Советская тюркология. 1985. – № 6. – С. 42-56.
11 Қалиев Б. Қазақ тіліндегі өсімдік атаулары. – Алматы, 1988.
12 Сарыбаев Ш.,Нақысбеков.Қазақ тілінің аймақтық лексикасы. – Алматы, 1985.
13 Тасымов А. Туған тілдің бір бұтағы. – Алматы, 1995.
14 Гумерова А.Т. Арабизмы в философской лексики татарского языка // Филология и литературоведение. 2012. – №5.
15 Мамбетмуратова М.Т. Из истории каракалпакской лексикографии// Вестник Челябинского государственного университета. Филология. Искусствоведение. – Вып. 63. – С. 100–103. – 2012. – № 5 (259).
16 Галимова О.Н.Oднозначность и многозначность как показатели терминосистемы //Филологические науки. Вопросы теории и практики. – Тамбов: Грамота, 2013. – №5. (23): в 2-х ч. – Ч. I. – C. 41-44.
17 Радлов В.В. Опыт словаря тюркских наречий. Т-1.//www.knigafund.ru
18 Бабкин А.М. Толковый словарь В.И.Даля. Толковый словарь живого великорусского языка. 1 том. – М., 1970.
2 Rutracker.org.
3 Будагов Л.З. Сравнительный словарь турецко-татарских наречий со включением употребительных арабских и персидских слов и с их переводом на русский язык: в 2-х т. – СПб.: Тип. АН, 1869. Т. 1. 810 с.; – СПб.: Тип. АН, 1871. – Т. 2. – 415 с.
4 Баскаков Н.А. Река Каяла в «Слове» и река Сюурлий в русских летописях // В кн.: «Слово о полку Игореве» и его время. – М.,Наука, 1985. – С. 241-248.
5 Севортян Э.В., Левитская Л.С. Этимологичекий словарь тюркских языков. – М., 1989.
6 Курышжанов А. Жүз жасаған кітап // Қазақ əдебиеті. – 1963, 4 октября – № 39.
7 Курышжанов А. Исследование по лексике тюркско-арабского словаря.
8 Сыздықова Р. Қазақ лексикографиясының дамуындағы орыс ғалымдары мен авторларының қызметі. ҚазССР ҒА хабарлары. Тіл жəне əдебиет сериясы. 1975. – №1.
9 Нұрмағамбетов Ə. Бес жүз бес сөз. – Алматы, 1994.
10 Благова Г.Ф. Лазарь Будагов – лексикограф-энциклопедист // Советская тюркология. 1985. – № 6. – С. 42-56.
11 Қалиев Б. Қазақ тіліндегі өсімдік атаулары. – Алматы, 1988.
12 Сарыбаев Ш.,Нақысбеков.Қазақ тілінің аймақтық лексикасы. – Алматы, 1985.
13 Тасымов А. Туған тілдің бір бұтағы. – Алматы, 1995.
14 Гумерова А.Т. Арабизмы в философской лексики татарского языка // Филология и литературоведение. 2012. – №5.
15 Мамбетмуратова М.Т. Из истории каракалпакской лексикографии// Вестник Челябинского государственного университета. Филология. Искусствоведение. – Вып. 63. – С. 100–103. – 2012. – № 5 (259).
16 Галимова О.Н.Oднозначность и многозначность как показатели терминосистемы //Филологические науки. Вопросы теории и практики. – Тамбов: Грамота, 2013. – №5. (23): в 2-х ч. – Ч. I. – C. 41-44.
17 Радлов В.В. Опыт словаря тюркских наречий. Т-1.//www.knigafund.ru
18 Бабкин А.М. Толковый словарь В.И.Даля. Толковый словарь живого великорусского языка. 1 том. – М., 1970.
Загрузки
Как цитировать
Atabay., B. A. (2016). Түркі халықтарының ХІХ ғасырдағы қоғамдық-саяси өмірі мен тұрмысының энциклопедиясы. Энциклопедия общественно-политической жизни и быта тюркских народов ХІХ века. Вестник КазНУ. Серия Востоковедения, 69(3). извлечено от https://bulletin-orientalism.kaznu.kz/index.php/1-vostok/article/view/532
Выпуск
Раздел
ФИЛОЛОГИЯ
