Мечети и медресе в Западном и Восточном Казахстане (конец 1990-х - начало 2000-х годов). Батыс және Шығыс Қазақстан өңірлеріндегі мешіттер мен медреселер (1990 ж. аяғы – 2000 ж. басы)

Аннотация

Религиозная жизнь в Западном и Восточном Казахстане в рассматриваемый период заметно активизировалась. Открывались мечети, медресе. При мечетях действовали исламские курсы для всех желающих познакомиться с основами исламского вероучения. Миссионерской деятельностью в рассматриваемый период занимались теологи из Турции. Они преподавали в медресе и вели курсы в соответствии с условиями международного контракта, предусматривавшего их деятельность на территории Казахстана в течение четырех лет. Молодежь проявляла религиозную активность, по сравнению с представителями других возрастных групп населения. Этнографические исследования автора показали, что среди верующих возникали острые дискуссии, касавшиеся процессов очищения ислама от всякого рода наслоений и понимания традиционного ислама, которому не противоречит традиция почитания святых у казахов. Мақалада қарастырылған мерзiмде Батыс жəне Шығыс Қазақстан дiни өмiрінде елеулi өзгерістерге толы болды. Мешiттер мен медресе ашылды. Мешіттер жанында ислам дiні негiздерiмен танысқысы келгендерге арналған курстар жұмыс iстедi. Мұнда бұл іспен миссионерлiк қызметтегі Түркия теологтары шұғылданды. Олар Қазақстан аумағындағы төрт жылдық халықаралық шартқа сəйкес курстар ашып, медреседе дəрістер жүргізді. Жастардың дiни белсендiлiгі тұрғындардың басқа жас шамаларынан асып түсті. Автордың этнографиялық зерттеулерi дiнге сенушілер арасында дəстүрлі исламды түсінудегі жолда түсінбеушіліктерге қарсы өткiр пiкiрталастар болатынын көрсеткенмен, қазақи əулие-əнбиелерді қадір тұту дəстүрі оған қайшы келмейтінін айтады.