Қытай элементтерінің ұйғыр тіліне ықпалы - Влияние китайских элементов на уйгурский язык

Авторлар

  • R. A. Avakova Казахский национальный университет имени аль-Фараби
  • D. S. Makhmutova Казахский национальный университет имени аль-Фараби
        46 33

Кілттік сөздер:

агглютинативные языки, диалектика, қытай терминологиясы,

Аннотация

Қазіргі таңда тіл турасында тілге тиек етуге тұрарлық, əлі де шешімін табуға ыңғайлана қоймаған талай-талай мəселелер бар. Тіл атаулыда басқа тілден сөз, термин алмаған тілді кездестіру өте қиын. Солардың қатарында– қазіргі Шыңжан Ұйғыр Автономиялық Районындағы ұйғыр тілі мен қытай элементтерінің өзара қарым-қатынасы. Қазіргі таңда қолданыста жүрген кірме сөздердің ата-тегін білу шарт. Ол сөздердің сонау көне дəуірден бері, былайша айтқанда, халықтардың арасындағы қарым-қатынас дамымаған кезеңде сөз алмасу болғаны мəлім. Бұл тақырып қазіргі кезде айқын зерт-телмеген, аспан асты мемлекеті мен ұйғыр халқының арасындағы тілдік байланысы қандай тұрғыда қалыптасқанын зерттеу мəселесін алға қойып отырмыз. В статье анализируется общая картина, сложившаяся в Синьцзяне входе взаимосвязи китайского и уйгурского языков. На сегодняшний день трудно судить, какая китайская лексика закрепится в уй-гурском языке, а какая отсеется. Ясно лишь, что воздействие китайского языка на уйгурский, а также на языки других не-ханьских народов СУАР в области лексики и терминологии несомненно будет принимать все большие масштабы.

Библиографиялық сілтемелер

1 Oshanin I. M. Chinese language – БСЭ. 2-edition. Т.21.
2 «Kizil Вауrақ» (magazine.), Beijing, 1975, №10.
3 Borovkov A. K. The Role of Uyghurs in the history of cultural life of the people of Central Asia – сб. "Problems of language, literature and history", Alma-Ata, 1948 (in the Uigur language).
4 Malov S. E. Monuments of ancient turkic writing. M. – L., 1951.
5 Rakhimov T. R. The Chinese elements in modern Uigur language (dictionary). M., 1970.
6 Tenishev E. R. About dialects of the Uigur language of Xinjiang – сб. "Turkic researches". M., 1963.
7 Todayeva X. Materials on folklore of Xinjiang Mongols – сб. "Turkic-mongol linguistics and folklore". M., 1960.
8 Baskakov N. A. The Preface – V. I. Novgorodsky, the Chinese elements in the Uigur language. M., 1951.
9 Malov S. E. The Uigur language. M. – L., 1954 .
10 Ch. Ch. Valikhanov, Chokan Chingisovich Valikhanov's Compositions – "IRGO notes on ethnography office", t. XXIX, SPb. – 1904.
11 Novgorodsky V. I. The Chinese elements in the Uigur language. M., 1951.
12 http://zhasalash. kz/ruhaniyat/2496. html

Жүктелулер

Как цитировать

Avakova, R. A., & Makhmutova, D. S. (2016). Қытай элементтерінің ұйғыр тіліне ықпалы - Влияние китайских элементов на уйгурский язык. ҚазҰУ хабаршысы. Шығыстану сериясы, 62(1). вилучено із https://bulletin-orientalism.kaznu.kz/index.php/1-vostok/article/view/365

Шығарылым

Бөлім

ФИЛОЛОГИЯ