ПРЕМЧАНД ЖӘНЕ АҒАРТУ: ДӘСТҮР МЕН ТРАНСФОРМАЦИЯ НЕМЕСЕ САБАҚТАСТЫҚ ПЕН ӨЗГЕРІСТІ ШАРЛАУ

Аннотация

Бұл мақалада Ағартушылық ойының Мунши Премчандтың әдеби шығармашылығына әсері қарастырылып, оның отаршыл Үндістанның әлеуметтік-саяси контекстіндегі дәстүр мен трансформациядағы шарлауына назар аударылады. Премчанд өзін шабыттандырған тақырыптарды жеткізу үшін көркем тіл мен баяндаудың жаңа формалары мен жолдарын іздестірген өте белсенді жазушы болды. Романның еркін түрін, оқу романын және фактілік романды - бүгінде өте танымал болып табылатын романның барлығын негізінен ол белгіледі. Өз дәуірінің талабы деңгейінде болу оның шығармашылық табысының ең шешуші аспектілерінің бірі болды. Адамның ояну процесін бейнелейтін, ең алдымен тәрбиемен, шартты негіздермен, наным-сеніммен байланыстыратын әдебиеттің түп-тамыры ұлт-азаттық күресі кезінде қаланған. Дегенмен, ол бүкіл халықтың рухани күштері орасан зор шиеленіске ұшыраған кезеңде басталғандықтан, автор адам мінезінің дамуы үшін маңызды әлеуметтік, күнделікті және психологиялық бөлшектерді жиі қалдырды. Бұл егжей-тегжейлер кейінірек, жағдай тынышталып, өзіне және айналасына мұқият қарау керек болған кезде пайда болды. Премчанд парасаттылық, индивидуализм және әлеуметтік әділеттілік сияқты ағартушылық идеалдармен айналыса отырып, прогрессивті өзгерістерді жақтай отырып, дәстүрлі нормаларды сынайды. Годан, Нирмала және Кафанды қоса алғанда, негізгі жұмыстарды егжей-тегжейлі талдау арқылы зерттеу Премчандтың әңгімелері қазіргі заманның өзгермелі динамикасымен күресетін адамдардың күресін көрсетеді. Бұл зерттеу Премчандтың үнді әдебиетіндегі мәдени мұра мен заманауи ой арасындағы көпір ретіндегі маңыздылығын көрсетеді, оның сәйкестік пен әлеуметтік реформалар туралы қазіргі пікірталастардағы түсініктерінің тұрақты өзектілігін көрсетеді.

Түйін сөздер: Ағартушылық, роман, заманауи роман, Премчанд, реализм, гуманизм, қоғам, әдебиет.