Интеграциялық ұйымдар жүйесіндегі Түркі мемлекеттерінің мәдени трансформациясы

Аннотация

Бұл ғылыми мақалада КСРО ыдырағаннан кейін Орталық Азиядағы түркі елдерімен тығыз байланыс орнатып, олардың тәуелсіздігін нығайтуға ықпал еткен Түркияның мәдени саясаты мен модернизациясының негізгі аспектілері қарастырылған. Бұл мақаланың мақсаты – Түркі академиясы, ТҮРКСОЙ, ТүркПА және ЮНЕСКО, Қожа Ахмет Яссауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті, “Манас” Қырғыз-түрік университеті, Юнус Эмре институты сияқты ұйымдар мен жоғары оқу орындарының көмегімен осы үдерістердің жүзеге асырылуын зерттеу және тәжірибеден өткізу. Түркі елдері арасындағы қарым-қатынасты мақсатты түрде жақсарта отырып, түркі ұйымдары түркі халықтарының ортақ салт-дәстүрін, әдет-ғұрпын, өнерін жаңғыртуға ықпал етіп, түркі мәдениетінің әлемдік өркениетке қосқан үлесін көрсетті. Түркияның қатысуымен түркітілдес елдердің аумағында ашылған білім беру бағдарламалары, университеттер мен институттар түркі халықтарының салт-дәстүрі, мәдениеті, өмірі туралы білім алмасуға және түркі әлемінің қазіргі және болашақ ғалымдарының бәсекеге қабілеттілігін арттыруға ықпал етті. Қазақстан университеттеріне Түркияның этнография және тарих саласындағы жетекші ғалымдары тартылды. ТҮРКСОЙ ұйымының тікелей қатысуымен жалпы түркітілдес елдер, атап айтқанда Қазақстан материалдық және материалдық емес мәдени мұра нысандарын ЮНЕСКО тізіміне енгізуге мүмкіндік алды, мұнда Түркия өкілдері үлкен рөл атқарды. Осылайша, Қазақстан қорлары ЮНЕСКО тізіміне енген Орталық Азиядағы бірінші мемлекет болды. Ал “Наурыз” мерекесі жергілікті оқиға санатынан жаһандық оқиғаға ауыса алды. Бұл шаралар түркі елдерінің дамуына зор үлес қосып, халықаралық аренадағы беделін көтерді. Бұл мақалаға материалдар ғылыми басылымдардан, аталған ұйымдардың ресми сайттарынан жинақталған.

Түйін сөздер: мәдени саясат, түркі ұйымдары, ТҮРКСОЙ, ТүркПА, Түркі кеңесі, ЮНЕСКО.