ӘБУ НАСЫР ӘЛ-ФАРАБИДІҢ «РИСАЛА ФИ-С СИАСА» ТРАКТАТЫНЫҢ ҚОЛЖАЗБАЛАРЫНА ҒЫЛЫМИ СИПАТТАМА

Аннотация

Мақалада ойшыл, ғалым Әбу Насыр әл-Фарабидің (260-339 һижри/870-950 милади) ғылымға
«Рисала фи-с Сиаса» (السیاسة في رسالة/ (Саясат жайлы трактат/ атымен танылған еңбегінің
қолжазбаларына ғылыми сипаттама беріледі. Трактаттың әлем кітапханалары мен қолжазба
қорларында түрлі атаумен сақталған нұсқаларының табылуы, жиналуы, көшірушілері мен
көшірілген мерзімдері көрсетіледі.
Трактаттың қазіргі ғылымға сай ең алғашқы басылым нұсқасы ХХ ғасырдың басында Бейрут
қаласында жарыққа шыға бастаған «Әл-Машриқ» (Al-MACHRIQ "المشرق ("журналының екі
нөмірінде (1901 ж. No 14, 15) жарық көрді. Қолжазбаны өңдеп, жариялаған аталған басылымның
сол кездегі бас редакторы ғалым Луис Шейхо (Luis Cheikho, 1859-1927).
Мақаланы жазу барысында Шығыс кітапханасы (Бейрут), Biblioteca Apostolica Vaticana
(Ватикан), Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, Ayasofya, Süleymaniye Kütüphanesi (Түркия)
материалдары мен ЕАР Ұлттық кітапханасы (Egyptian National Library Dar al-Kutub al-Misriya) және
Араб қолжазбалары институты дерекқорлары (The Institute of Arabic Manuscripts, Egypt)
пайдаланылды.
Ғылыми мақалада соңғы жылдары Отандық фарабитану ғылымындағы түбегейлі өзгерістер
негізге алынып (әл-Фараби мұрасын зерттеп-зерделеудің соны бағыттарын қалыптастыру, ғалым
шығармаларының қолжазбаларын анықтау, жинау, еңбектерін түпнұсқадан тікелей аударып
жариялау, шығармаларындағы ғылыми терминдерді анықтау, ғалым тұжырымдарын жаңаша
дәйектеу т.б.), тарихи-салыстыру, тарихи-типологиялық, хронологиялық, герменевтикалық,
деректанулық, мәтінтанулық бағыттағы зерттеу әдістері қолданылды.
Түйін сөздер: Әл-Фараби мұрасы, қолжазба, ғылыми сипаттама, мұрағат, деректану.